Agallamh le Lorna Milligan mu mhuinntir nan seirbheisean ann an Goillspidh

Tha cuimhn' aig Lorna Milligan gun tàinig daoine às gach dùthaich do bhaile Ghoillspidh san Dàrna Cogadh.<br /> <br /> Uill, ann an Goillspidh bha mòran de dhaoine às an arm Ìnnseanach a bha gan trèanadh air an dùthaich timcheall oirnn agus bha iad a' cadal san sgoil againn, san t-seann phàirt de ar sgoil. Agus bha an taigh-bìdh an sin agus bha na h-Ìnnseanaich an-còmhnaidh a' dèanamh phoitean mhòra de choiridh agus 's e coiridh le fàileadh grot a bh' ann. Agus bhiodh iad a' dèanamh chapatis air na stòbhaichean agus chanadh iad ruinn, 'An toil leibh chapati? An toil leibh chapati?' Agus tha cuimhn' agam air a sin, eil fhios agaibh. Bheireadh iad chapatis dhuinn. Daoine uabhasach fialaidh. 'S e Siogaich a bh' annta agus bha turbanan orra, agus bhiodh iad a' ceangal aodach nan turban ri rèilichean na sgoile - mìltean fada de stuth thurbanan a' tiormachadh an uairsin - ach bha iad dòigheil, gle dhòigheil. Cha bhithinnsa ach an aois a tha thusa an-dràsta, dè, mu dhà bhliadhn' deug a dh'aois - ach tha e fhathast glan nam inntinn, glè shoilleir. Bha e math. Bha asail aca agus caoraich agus a h-uile seòrsa, eil fhios agaibh, ach sin mar a bha an taigh-bìdh. Agus an uairsin bha an t-arm fhèin ann aca; bha iad a' trèanadh shuas sna cnuic, a' trèanadh nan oifigearan aca san arm. Bha e math. <br /> <br /> Bha e caran neònach. 'S e baile beag sàmhach a bh' ann an Goillspidh agus an uairsin bha na daoine eadar-dhealaichte seo uile a' tighinn aig an aon àm. Bha muinntir Honduras ann a bhiodh a' gearradh sìos nan craobhan. Bha muinntir Newfoundland ann a' gearradh sìos nan craobhan cuideachd, agus bha stèisean an RAF dìreach taobh a-muigh Ghoillspidh agus bha na h-Ìnnseanaich ann. Bha a h-uile diofar dhuine a' ruighinn dhan bhaile bheag shàmhach a bha seo agus a' dèanamh diofar uabhasach mòr dhan bheatha againn aig àm a' chogaidh. Ach bha e cho sona. Bha a h-uile duine - cha robh trioblaid sam bith ann. Cha robh sabaid ann no mì-rùn sam bith, càil idir mar sin. Cha shaoileadh tu idir gu robh cogadh ann. Bha e eadar-dhealaichte, ach cha shaoileadh tu gu robh coltas cogaidh air idir. Cha robh - dìreach gach cuimhne glè shona. <br /> <br /> Chaidh an t-agallamh seo a chlàradh mar phàirt de phròiseact 'Maoir rannsachaidh a' Chogaidh' ann an 2005 ann am Bun-sgoil Pheighinn, Inbhir Theòrsa.